กล้องส่องหมุด ในกล้องวัดมุม
ในการทำงานสำรวจหรือวางแนวในภาคสนาม กล้องวัดมุม (Theodolite หรือ Total Station) เป็นเครื่องมือที่สำคัญอย่างยิ่ง และในตัวกล้องวัดมุมมักจะมีองค์ประกอบหนึ่งที่หลายคนอาจมองข้าม แต่นับว่ามีความจำเป็นและเป็นตัวช่วยให้การตั้งกล้องแม่นยำมากขึ้น นั่นก็คือ “กล้องส่องหมุด” หรือที่เรียกกันว่า Optical Plummet
กล้องส่องหมุดคืออะไร?
กล้องส่องหมุด (Optical Plummet) เป็นกล้องขนาดเล็กที่ติดตั้งอยู่ภายในแกนตั้งของกล้องวัดมุม โดยมีหน้าที่หลักคือ ช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถเล็งจุดหมุดที่อยู่บนพื้นดินหรือบนจุดอ้างอิง (เช่น หมุดฐาน) ได้อย่างแม่นยำ เพื่อให้การตั้งกล้องอยู่ในแนวดิ่งพอดีบนจุดนั้นก่อนเริ่มงานวัดมุมหรือวัดระยะ
ทำไมกล้องส่องหมุดจึงสำคัญ?
- เพิ่มความแม่นยำในการตั้งกล้อง
การตั้งกล้องให้อยู่เหนือจุดอ้างอิงอย่างถูกต้องเป็นพื้นฐานของงานสำรวจ หากตั้งกล้องผิดจุดแม้เพียงเล็กน้อย อาจทำให้การวัดมุมหรือระยะทั้งหมดคลาดเคลื่อนได้ - สะดวก รวดเร็ว
ผู้ใช้งานสามารถเล็งหาหมุดได้จากด้านบนตัวกล้อง โดยไม่ต้องใช้ลูกดิ่งแขวนแบบโบราณ ซึ่งช่วยประหยัดเวลาและลดความยุ่งยากในการตั้งกล้อง - เหมาะสำหรับพื้นที่จำกัด
ในบริเวณที่พื้นที่แคบ เช่น บนถนนหรือพื้นที่ในอาคาร การใช้กล้องส่องหมุดทำให้สามารถตั้งกล้องได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
กล้องส่องหมุดมีกี่ประเภท?
โดยทั่วไปแล้ว กล้องส่องหมุดสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก:
- Optical Plummet (แบบเลนส์)
เป็นกล้องแบบเลนส์ที่มีกำลังขยายประมาณ 3× มองผ่านจากด้านบนหรือข้างล่างกล้องเพื่อตั้งกล้องให้ตรงจุดหมุด - Laser Plummet (แบบเลเซอร์)
ใช้ลำแสงเลเซอร์ส่องลงพื้นโดยตรงเพื่อแสดงจุดศูนย์กลางบนหมุด เหมาะกับการใช้งานในพื้นที่ที่มองเห็นหมุดได้ยาก เช่น กลางคืน หรือบริเวณที่มีแสงน้อย
วิธีใช้งานกล้องส่องหมุด
- ตั้งกล้องบนขาตั้งกล้องเหนือจุดหมุดที่ต้องการ
- ปรับขาให้กล้องอยู่ในระดับใกล้เคียงกับแนวดิ่ง
- มองผ่านกล้องส่องหมุด แล้วปรับเล็งให้กากบาทในภาพตรงกับหมุดที่พื้น
- ใช้สกรูปรับระนาบและขาตั้งเพื่อขยับกล้องให้อยู่ในแนวดิ่งตรงกับหมุดพอดี
- เมื่อตั้งตรงแล้ว จึงทำการปรับระดับโดยใช้ฟองระดับและเริ่มวัดงานได้
สรุป
กล้องส่องหมุดแม้จะเป็นเพียงส่วนประกอบเล็ก ๆ ในกล้องวัดมุม แต่ถือว่าเป็นฟังก์ชันที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในงานสำรวจ ช่วยให้การตั้งกล้องแม่นยำ รวดเร็ว และเชื่อถือได้ โดยเฉพาะเมื่อทำงานในพื้นที่ที่ต้องการความแม่นยำสูงหรือในสภาพแวดล้อมที่ท้าทาย
หากคุณกำลังใช้งานกล้องวัดมุม ไม่ว่าจะเป็นรุ่นใด การทำความเข้าใจและใช้งานกล้องส่องหมุดอย่างถูกต้อง จะช่วยให้ผลงานของคุณมีคุณภาพและแม่นยำมากยิ่งขึ้น
