การตรวจสอบความเสถียรของลาดเขาโดยใช้ Total Station
บทความจาก South African Journal of Geomatics (2013) โดย T.B. Afeni และ F.T. Cawood ได้นำเสนอประเด็นท้าทายและแนวทางแก้ไขในการใช้กล้อง Total Station หรือ "Prism Monitoring" เพื่อตรวจสอบความเสถียรของลาดเขา โดยเน้นย้ำถึงความสำคัญของการเฝ้าระวังอย่างต่อเนื่องเพื่อป้องกันอันตรายถึงชีวิตและความเสียหายต่อทรัพย์สินอันเนื่องมาจากการเคลื่อนตัวของดินที่ไม่สามารถคาดการณ์ได้ ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งในงานเหมืองเปิด
องค์ประกอบพื้นฐานของระบบการตรวจสอบ
ระบบการตรวจสอบความเสถียรของลาดเขาด้วยกล้อง Total Station ประกอบด้วยองค์ประกอบพื้นฐาน 3 ประการ ได้แก่:
- จุดควบคุมอ้างอิง (Reference Beacons): จุดเหล่านี้จะถูกติดตั้งอย่างมั่นคงบนพื้นที่ที่ปราศจากการเคลื่อนตัว เพื่อใช้เป็นฐานอ้างอิงในการวัด
- จุดตั้งกล้อง (Transfer Stations): ตำแหน่งสำหรับติดตั้งกล้อง Total Station ซึ่งได้รับการคัดเลือกให้มีมุมมองครอบคลุมพื้นที่ลาดเขาที่ต้องการเฝ้าระวัง
- เป้าปริซึม (Monitoring Prisms): อุปกรณ์สะท้อนแสงที่ติดตั้ง ณ บริเวณลาดเขาที่มีความเสี่ยงต่อการเคลื่อนตัว ทำหน้าที่สะท้อนลำแสงจากกล้องกลับมาเพื่อบันทึกค่าการเคลื่อนที่
ขั้นตอนการดำเนินงานและการพิจารณาที่สำคัญ
การดำเนินงานตรวจสอบความเสถียรของลาดเขาให้มีประสิทธิภาพ จำเป็นต้องอาศัยขั้นตอนและการพิจารณาที่สำคัญดังต่อไปนี้:
- การวางแผนทรัพยากรและงบประมาณ: ต้องมีการจัดสรรบุคลากรผู้เชี่ยวชาญด้านการสำรวจและธรณีวิทยาเพื่อออกแบบระบบ รวมถึงทีมงานภาคสนามที่ได้รับการฝึกฝนในการใช้งานกล้องและการวิเคราะห์ข้อมูล
- การออกแบบระบบการตรวจสอบ: พิจารณาจากประวัติทางธรณีวิทยาของพื้นที่, ความถี่ในการวัดที่เหมาะสม, และระดับความแม่นยำที่โครงการต้องการ
- การติดตั้งสถานีและที่กำบัง (Shelter): ก่อสร้างที่กำบังที่แข็งแรงสำหรับกล้อง Total Station แบบอัตโนมัติ (RTS) เพื่อป้องกันอุปกรณ์จากปัจจัยภายนอก เช่น ฝุ่นละออง, หยาดฝน, และความร้อนจากแสงแดด
- การติดตั้งปริซึม: ดำเนินการเจาะและติดตั้งปริซึมบนหน้าผา (bench face) หรือพื้นที่เสี่ยงอย่างมั่นคง พร้อมใช้วัสดุปิดผนึกที่มีคุณภาพเพื่อธำรงรักษาความมั่นคงของปริซึม
- การเก็บข้อมูลและการประมวลผลเบื้องต้น: บันทึกข้อมูลที่ได้จากกล้อง RTS ควบคู่ไปกับข้อมูลสภาพบรรยากาศภายนอก อาทิ ความชื้น, อุณหภูมิ, และความดัน ซึ่งมีความจำเป็นสำหรับการปรับแก้ค่าที่วัดได้
- การประมวลผลข้อมูลและการนำเสนอผลลัพธ์: ใช้ซอฟต์แวร์เฉพาะทางเพื่อลดข้อผิดพลาดในการประมวลผลข้อมูล และนำเสนอผลลัพธ์ในรูปแบบของกราฟหรือแผนที่ ซึ่งเอื้อต่อการวิเคราะห์และประกอบการตัดสินใจของผู้บริหาร
ความท้าทายด้านสภาพอากาศและแนวทางแก้ไข
สภาพอากาศเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลกระทบโดยตรงต่อประสิทธิภาพและความแม่นยำของการตรวจสอบด้วยกล้อง Total Station:
- ปัญหา: ฝน, หมอก, และฝุ่นละอองในอากาศสามารถบดบังทัศนวิสัยและขัดขวางการเดินทางของลำแสง ทำให้กล้อง RTS ไม่สามารถจับสัญญาณจากปริซึมได้ นอกจากนี้ การวัดระยะในช่วงเวลาดังกล่าวอาจส่งผลให้ค่าที่วัดได้คลาดเคลื่อน หากมิได้มีการปรับแก้ค่าผลกระทบจากบรรยากาศอย่างเหมาะสม
- ข้อเสนอแนะในการแก้ไขปัญหา:
- ใช้งานร่วมกับเครื่องวัดสภาพอากาศและซอฟต์แวร์ที่สามารถปรับแก้ค่าที่ได้รับผลกระทบจากบรรยากาศได้
- พิจารณาหยุดการวัดชั่วคราวในช่วงที่มีสภาพอากาศเลวร้าย หรือเมื่อทัศนวิสัยไม่เอื้ออำนวย
- ควรจัดให้มีระบบสำรองในการตรวจสอบ เช่น ระบบ GNSS (Global Navigation Satellite System), Radar, หรือ Laser Scanner เพื่อให้การเฝ้าระวังยังคงดำเนินต่อไปได้แม้ในสภาพอากาศที่ไม่เอื้ออำนวยต่อกล้อง Total Station
สรุป
โดยสรุป การตรวจสอบความเสถียรของลาดเขาด้วยกล้อง Total Station ถือเป็นภารกิจสำคัญยิ่งยวดต่อความปลอดภัยในการดำเนินงานเหมืองแร่ การบรรลุเป้าหมายนี้ต้องอาศัยการประยุกต์ใช้วิธีการทางเทคนิคหลายขั้นตอนอย่างบูรณาการ ควบคู่ไปกับการมีบุคลากรที่มีความรู้ความเข้าใจอย่างถ่องแท้ และการเลือกใช้อุปกรณ์ที่เหมาะสม นอกจากนี้ การบริหารจัดการและลดผลกระทบจากอิทธิพลของสภาพแวดล้อมต่างๆ ยังเป็นปัจจัยสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อป้องกันข้อผิดพลาดและเพื่อให้มั่นใจในความถูกต้องของผลลัพธ์การตรวจสอบ
ยินดีให้คำปรึกษาแนะนำ กล้องระดับ กล้องวัดมุม กล้องประมวลผลรวม และบริการหลังการขาย : บริษัท พี นัมเบอร์วัน อินสตรูเม้นท์ จำกัด
