กล้องวัดมุม Theodolite สามารถใช้ในการเก็บค่าพิกัดได้ไหม

กล้องวัดมุม (Theodolite) โดยพื้นฐานแล้ว **ไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อ "เก็บค่าพิกัด" ได้โดยตรงเหมือน Total Station หรือ GPS

• วัดมุมราบ (Horizontal Angle): ใช้ในการกำหนดแนวและทิศทางของเส้น
• วัดมุมดิ่ง (Vertical Angle): ใช้ในการคำนวณระดับความสูงหรือความลาดชัน

ความสามารถของ Theodolite ในการหาพิกัด (โดยอ้อม)

ถึงแม้ Theodolite จะไม่สามารถอ่านค่าพิกัดออกมาเป็นตัวเลข X, Y, Z ได้ทันทีเหมือน Total Station แต่เรา สามารถใช้ข้อมูลที่ได้จาก Theodolite มาคำนวณหาค่าพิกัดของจุดต่างๆ ได้ โดยอาศัยหลักการทางตรีโกณมิติและการสำรวจ ดังนี้:

1. การรังวัดวงรอบ (Traverse Surveying):

• ตั้งกล้อง Theodolite บนจุดอ้างอิงที่ทราบพิกัด (หรือสมมติพิกัดขึ้นมา)
• วัดมุมระหว่างแนวเส้น (เช่น มุมภายในของวงรอบ)
• วัดระยะทางของแต่ละด้านของวงรอบ (โดยใช้เทปวัดระยะหรือเครื่องวัดระยะอิเล็กทรอนิกส์ EDM แยกต่างหาก)
• นำข้อมูลมุมและระยะทางที่ได้ไปคำนวณหาค่าพิกัดของจุดต่างๆ ในวงรอบด้วยสูตรทางคณิตศาสตร์ (เช่น การคำนวณค่า Departure และ Latitude)

2. การรังวัดด้วยวิธีตัดเส้น (Intersection Method):

• ใช้ Theodolite ตั้งกล้องที่จุดอ้างอิงที่ทราบพิกัดอย่างน้อย 2 จุด
• เล็งกล้องไปที่จุดเป้าหมายที่ต้องการหาพิกัด แล้ววัดมุมไปยังจุดเป้าหมายนั้นจากแต่ละสถานีตั้งกล้อง
• นำข้อมูลมุมที่ได้จากทั้งสองสถานีมาคำนวณหาพิกัดของจุดเป้าหมายโดยใช้หลักการสามเหลี่ยม

3. การคำนวณความสูง (Elevation):

• จากการวัดมุมดิ่งและระยะทาง (ที่วัดแยกต่างหาก) เราสามารถคำนวณหาความแตกต่างของระดับความสูงระหว่างจุดตั้งกล้องกับจุดที่เล็งไปได้ ซึ่งเป็นองค์ประกอบหนึ่งของพิกัด (ค่า Z)

ข้อจำกัดเมื่อเทียบกับ Total Station

ในขณะที่ Theodolite ต้องอาศัยการวัดระยะทางด้วยเครื่องมืออื่นและนำค่ามุมกับระยะไปคำนวณหาพิกัดภายนอก กล้อง Total Station คือการรวมเอา Theodolite (สำหรับการวัดมุม) เข้ากับเครื่องวัดระยะอิเล็กทรอนิกส์ (EDM) และระบบประมวลผลคอมพิวเตอร์ไว้ในเครื่องเดียว ทำให้ Total Station สามารถ:

• **วัดมุมและระยะทางได้พร้อมกัน:** เมื่อเล็งไปที่ปริซึมหรือเป้าหมาย
• **คำนวณพิกัด (X, Y, Z) ของจุดที่เล็งได้ทันที:** โดยแสดงผลบนหน้าจอของกล้อง
• **จัดเก็บข้อมูลพิกัดในหน่วยความจำของกล้อง:** เพื่อดาวน์โหลดไปใช้กับโปรแกรมคอมพิวเตอร์ต่อ

สรุป

ดังนั้น Theodolite แบบดั้งเดิม (Optical/Digital Theodolite ที่ไม่มี EDM ในตัว) **ไม่สามารถ "เก็บค่าพิกัด" ได้โดยตรง** แต่เป็นเครื่องมือพื้นฐานที่สำคัญในการ **วัดมุม** ซึ่งเป็นข้อมูลสำคัญที่นำไปใช้ในการ **คำนวณหาค่าพิกัด** ของจุดต่างๆ ในงานสำรวจและวิศวกรรมได้ อย่างไรก็ตาม หากต้องการเก็บค่าพิกัดได้อย่างรวดเร็วและครบถ้วนในภาคสนาม **Total Station** จะเป็นเครื่องมือที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพมากกว่k