ค่าเพี้ยน 3 เซนติเมตรเกิดจากอะไร?

Last updated: 14 ก.ค. 2568  |  9 จำนวนผู้เข้าชม  | 

ค่าเพี้ยน 3 เซนติเมตรเกิดจากอะไร?

ค่าเพี้ยน 3 เซนติเมตรเกิดจากอะไร?

ในงานสำรวจและก่อสร้างด้วย กล้อง Total Station ความแม่นยำคือปัจจัยสำคัญสูงสุด ข้อผิดพลาดเพียงเล็กน้อยก็อาจนำไปสู่ปัญหาใหญ่หลวงได้ หนึ่งในข้อผิดพลาดที่พบบ่อยซึ่งทำให้ค่าระยะคลาดเคลื่อนไปประมาณ 3 เซนติเมตร หรือ 30 มิลลิเมตร คือการตั้งค่า Prism Constant (ค่าคงที่ของปริซึม) ในกล้อง Total Station ผิดพลาด

สาเหตุหลัก: การตั้งค่า Prism Constant ผิด

Prism Constant คือค่าคงที่เฉพาะของปริซึมแต่ละชนิด ซึ่งมีหน่วยเป็นมิลลิเมตร (mm.) กล้อง Total Station ใช้แสงเลเซอร์ในการวัดระยะทาง โดยแสงจะเดินทางจากกล้องไปยังปริซึมและสะท้อนกลับมา ตัวปริซึมเองมีคุณสมบัติทางกายภาพที่ทำให้เกิดความคลาดเคลื่อนในการเดินทางของแสงเล็กน้อย ค่า Prism Constant นี้จะบอกให้กล้องทราบว่าต้องปรับแก้ระยะทางที่วัดได้เท่าไร เพื่อให้ได้ค่าที่แท้จริง

กล้อง Total Station ทุกตัวจำเป็นต้องรู้ค่า Prism Constant ที่ถูกต้องก่อนทำการวัดเสมอ หากผู้ใช้งานตั้งค่านี้ผิดพลาด เช่น ตั้งค่าเป็น -30 mm ทั้งที่ปริซึมจริงมีค่า 0 mm จะทำให้ระยะที่กล้องแสดงผลคลาดเคลื่อนไปจากความเป็นจริง ตัวอย่างเช่น หากระยะจริงคือ 10.000 เมตร แต่ตั้งค่า Prism Constant ผิดไป 30 mm กล้องจะแสดงผลเป็น 9.970 เมตร ทำให้เกิด "3 เซนติเมตรที่เกือบหายไป"

ผลกระทบร้ายแรงจากความคลาดเคลื่อน

แม้ความคลาดเคลื่อนเพียง 3 เซนติเมตรจะดูเล็กน้อย แต่ในงานก่อสร้างและสำรวจที่มีความละเอียดสูง ผลกระทบที่ตามมาอาจร้ายแรงกว่าที่คิด:

  • เสาเข็มไม่ตรงตำแหน่ง: การวางเสาเข็มผิดไปเพียง 3 ซม. อาจทำให้โครงสร้างฐานรากมีปัญหา อาคารอาจเสียสมดุลและไม่มั่นคงตามหลักวิศวกรรม
  • โครงสร้างผิดพลาด: ในการก่อสร้างสะพานหรือโครงสร้างขนาดใหญ่ ความคลาดเคลื่อนนี้สามารถส่งผลโดยตรงต่อความแข็งแรง ความมั่นคง และความปลอดภัยของโครงการ
  • งานวางผังคลาดเคลื่อน: การวางตำแหน่งอาคารหรือสิ่งปลูกสร้างผิดไปจากแบบแปลน อาจทำให้เกิดปัญหาในการใช้งาน การติดตั้งอุปกรณ์ หรือแม้แต่การต้องรื้อถอนเพื่อแก้ไข ซึ่งก่อให้เกิดค่าใช้จ่ายมหาศาลและเสียเวลา

การป้องกันและแก้ไข

เพื่อหลีกเลี่ยงข้อผิดพลาดนี้ ผู้ใช้งานควร:

  • ตรวจสอบ Prism Constant ทุกครั้งก่อนใช้งาน: เป็นสิ่งสำคัญที่สุดที่ต้องตรวจสอบว่าค่า Prism Constant ที่ตั้งอยู่ในกล้องตรงกับปริซึมที่กำลังใช้งานอยู่เสมอ ควรศึกษาคู่มือของปริซึมแต่ละรุ่นอย่างละเอียด
  • ใช้ปริซึมที่เข้ากันได้: ควรใช้ปริซึมที่ระบุค่าคงที่ชัดเจนและตรงกับที่กล้องรองรับ หากเป็นไปได้ การใช้ปริซึมและกล้องจากผู้ผลิตเดียวกันมักจะช่วยลดปัญหานี้
  • ทดสอบระยะที่ทราบค่า: ก่อนเริ่มงานจริง ควรทำการทดสอบการวัดในระยะที่ทราบค่าแน่นอนอยู่แล้ว เช่น ใช้เทปเหล็กวัดระยะหนึ่งไว้ก่อน แล้วใช้กล้อง Total Station วัดเทียบเพื่อยืนยันความถูกต้อง หากไม่ตรงกัน ให้ปรับแก้ค่า Prism Constant ให้ถูกต้อง
  • แก้ไขข้อมูลหากผิดพลาด: หากตรวจพบว่ามีการวัดผิดพลาดไปแล้ว สามารถแก้ไขได้โดยการปรับแก้ค่า Prism Constant ในกล้องแล้วทำการวัดซ้ำ หรือหากไม่สามารถวัดซ้ำได้ ให้คำนวณปรับแก้ข้อมูลที่วัดไปแล้วทั้งหมด โดยบวกหรือหักค่าคลาดเคลื่อนกลับเข้าไปในทุกจุดที่วัด

ค่าคงที่ของปริซึมที่นิยมใช้ทั่วไป (อ้างอิง):

ประเภทปริซึมPrism Constant (mm.)
Mini Prism-17 ถึง -30 mm
Single Prism (Topcon Standard)0 mm
Single Prism (Leica Standard)-34 mm
Single Prism (Sokkia Standard)-30 mm


หมายเหตุ: โปรดตรวจสอบจากคู่มือปริซึมหรือสอบถามผู้ผลิตทุกครั้งก่อนใช้งานจริง เนื่องจากค่าอาจแตกต่างกันไปในแต่ละรุ่นและยี่ห้อ


ปัญหา "3 เซนติเมตรที่เกือบหายไป" นี้ย้ำเตือนถึงความสำคัญของการตรวจสอบและการตั้งค่าอุปกรณ์อย่างรอบคอบ การทำงานที่ละเอียดแม่นยำเริ่มต้นจากขั้นตอนที่ถูกต้องตั้งแต่แรก โดยเฉพาะการตั้งค่าหน้าเป้า (Prism Constant) ซึ่งเป็นจุดเล็กๆ ที่สามารถสร้างความเสียหายใหญ่หลวงได้หากละเลย


ยินดีให้คำปรึกษาแนะนำ กล้องระดับ กล้องวัดมุม กล้องประมวลผลรวม และบริการหลังการขาย : บริษัท พี นัมเบอร์วัน อินสตรูเม้นท์ จำกัด

เว็บไซต์นี้มีการใช้งานคุกกี้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสบการณ์ที่ดีในการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว  และ  นโยบายคุกกี้