วิธีเช็กกล้องระดับเพี้ยนไหม? ควรส่งซ่อมหรือสอบเทียบเมื่อไหร่?
กล้องระดับเป็นหัวใจของงานสำรวจ หากเพี้ยนจะส่งผลต่อความแม่นยำของงานอย่างมาก การรู้สัญญาณและวิธีตรวจสอบจึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับช่างทุกคน
วิธีเช็ก กล้องระดับเพี้ยน ด้วยตนเอง (Field Check)
วิธีที่นิยมคือ "การทดสอบความแม่นยำด้วยการถ่ายกลับ (Two Peg Test)"
ขั้นตอน:
- ตั้งกล้องครั้งแรก: ตั้งกล้องระดับกลางระหว่างจุด A และ B (ห่างกัน 3050 เมตร) อ่านค่าไม้สต๊าฟที่ A (A) และ B (B).
- ย้ายกล้อง: ย้ายกล้องไปตั้งใกล้จุด A (หรือ B) ที่สุด โดยยังมองเห็นทั้งสองจุดได้ จากนั้นอ่านค่าใหม่ที่ A (A) และ B (B)
- คำนวณ:
- ความต่างระดับจริง = A - B
- ความต่างระดับเมื่อกล้องอยู่ใกล้ = A - B
- ผลต่าง (ความคลาดเคลื่อน) = |(A - B) - (A - B)|
เกณฑ์: ถ้าผลต่างเกิน ±3 มม. ต่อระยะ 30 เมตร แสดงว่ากล้องเริ่มเพี้ยนและควรสอบเทียบ
นอกจาก Field Check แล้ว สังเกตจาก:
- วัดค่าความสูงซ้ำแล้วไม่ตรง: อาจมีปัญหาที่ระบบปรับระดับอัตโนมัติ (Compensator)
- ภาพไม่ชัด หรือโฟกัสแล้วหลุดบ่อย: เลนส์หรือสายใยภายในอาจคลายตัว
- ฟองกลมปรับไม่ตรงศูนย์: อาจมีปัญหาที่ฐานกล้องหรือฟองกลมเบี้ยว
- วัดแล้วค่าระดับผิดแบบต่อเนื่อง: ควรส่งสอบเทียบอย่างจริงจัง
แนวทางหลังตรวจพบปัญหา: ควรส่งซ่อมหรือสอบเทียบ?
- เพี้ยนเล็กน้อย: ส่ง สอบเทียบ (Calibration) ที่ศูนย์บริการ (แนะนำ 6 เดือน - 1 ปี/ครั้ง).
- เพี้ยนชัดเจนหรือใช้วัดงานสำคัญ: ห้ามใช้งานต่อ จนกว่าจะสอบเทียบหรือซ่อมแซมโดยผู้เชี่ยวชาญ.
- ชิ้นส่วนเสียหาย (เช่น โฟกัสหลวม, สายใยหลุด): ส่งศูนย์บริการเพื่อ เปลี่ยนอะไหล่และปรับตั้งศูนย์.
คำแนะนำเพิ่มเติม:
- ตรวจสอบกล้องก่อนเริ่มงานใหญ่ทุกครั้ง.
- บันทึกค่าถ่ายระดับย้อนหลัง เพื่อติดตามความคลาดเคลื่อน
- หลีกเลี่ยงการตกกระแทก หรือวางกล้องในที่ร้อน/ชื้นจัด
- สอบเทียบ6เดือน/ครั้งหรืออย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
การดูแลและตรวจสอบกล้องระดับอย่างสม่ำเสมอช่วยให้งานสำรวจของคุณแม่นยำและลดข้อผิดพลาด
