การวัดระดับ สามารถใช้กล้องวัดมุมแทนได้ไหม ??

Last updated: 5 ส.ค. 2568  |  7 จำนวนผู้เข้าชม  | 

การวัดระดับ สามารถใช้กล้องวัดมุมแทนได้ไหม ??

การวัดระดับใช้กล้องวัดมุมแทนได้ไหม?

การวัดระดับใช้กล้องวัดมุมแทนได้ไหม? ทำความเข้าใจข้อจำกัดและความแตกต่าง

ในงานสำรวจและก่อสร้าง การวัดระดับเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการควบคุมความสูงของโครงสร้างต่างๆ ให้เป็นไปตามแบบที่กำหนด และเครื่องมือหลักที่ใช้ในการวัดระดับคือ กล้องระดับ (Auto Level) อย่างไรก็ตาม หลายคนอาจมีคำถามว่า "ในเมื่อกล้องวัดมุม (Theodolite) หรือกล้อง Total Station ก็สามารถวัดมุมแนวดิ่งและคำนวณระยะได้ แล้วจะใช้เครื่องมือเหล่านี้แทนกล้องระดับได้หรือไม่?"

คำตอบสั้นๆ คือ "สามารถทำได้ แต่มีข้อจำกัดและไม่เหมาะสมกับงานส่วนใหญ่" บทความนี้จะอธิบายถึงหลักการทำงาน ข้อดี ข้อเสีย และเหตุผลว่าทำไมกล้องแต่ละประเภทจึงถูกออกแบบมาสำหรับงานที่แตกต่างกัน


หลักการทำงานของการวัดระดับ

  • กล้องระดับ (Auto Level): กล้องระดับถูกออกแบบมาโดยมีแกนเล็งที่ขนานกับแนวระดับอ้างอิงเสมอ (Horizontal Plane) เมื่อตั้งกล้องได้ระดับแล้ว ไม่ว่าจะหมุนกล้องไปทิศทางใด แนวเล็งก็จะยังคงอยู่ในแนวระดับเดิม ทำให้การอ่านค่าบนไม้สต๊าฟ (Staff) เป็นการหาความแตกต่างของระดับความสูงที่ง่ายและรวดเร็ว
  • กล้องวัดมุม (Theodolite) และ Total Station: เครื่องมือเหล่านี้ถูกออกแบบมาเพื่อวัดมุมแนวดิ่ง (Vertical Angle) และมุมแนวราบ (Horizontal Angle) เป็นหลัก การคำนวณระดับความสูงจะต้องอาศัยข้อมูลดังนี้:
    1. ค่าระดับความสูงของกล้อง (HI - Height of Instrument)
    2. ระยะทางในแนวราบ (Horizontal Distance) จากกล้องไปยังเป้าหมาย
    3. มุมแนวดิ่งที่วัดได้
    4. ความสูงของเป้าหมาย (เช่น ความสูงของปริซึม)

    จากนั้นจึงนำข้อมูลเหล่านี้มาคำนวณหาระยะทางในแนวดิ่ง (Vertical Distance) และคำนวณหาค่าระดับความสูงของเป้าหมาย


ข้อดีและข้อเสียของการใช้กล้องวัดมุมหรือ Total Station ในงานระดับ

ประเด็นกล้องระดับ (Auto Level)กล้องวัดมุม / Total Station
ความรวดเร็วดีเยี่ยม: อ่านค่าจากไม้สต๊าฟได้โดยตรง ไม่ต้องคำนวณซับซ้อน เหมาะกับงานที่ต้องวัดระดับหลายจุดในเวลาอันสั้นค่อนข้างช้า: ต้องวัดทั้งมุมและระยะทาง แล้วนำไปคำนวณต่อ ไม่เหมาะกับงานที่ต้องการความรวดเร็วในการวัดระดับจำนวนมาก
ความแม่นยำดีเยี่ยมสำหรับงานระดับ: ถูกออกแบบมาเพื่อการนี้โดยเฉพาะ มีกลไกชดเชยอัตโนมัติ (Compensator) ที่ช่วยให้การตั้งระดับแม่นยำและเที่ยงตรงดีเยี่ยมสำหรับงานมุม/ระยะทาง: แต่เมื่อใช้คำนวณระดับ ค่าที่ได้จะขึ้นอยู่กับความถูกต้องของทั้งมุมแนวดิ่งและระยะทาง ซึ่งอาจเกิดความคลาดเคลื่อนสะสมได้มากกว่าหากเทียบกับกล้องระดับในงานประเภทเดียวกัน
ความซับซ้อนใช้งานง่าย: เพียงตั้งกล้องให้ได้ระดับและเล็งไปยังไม้สต๊าฟก็สามารถอ่านค่าได้ เหมาะสำหรับผู้ปฏิบัติงานทุกระดับใช้งานซับซ้อนกว่า: ต้องป้อนข้อมูลหลายอย่าง (ความสูงกล้อง, ความสูงเป้าหมาย) และต้องทำการคำนวณเพิ่มเติม มีโอกาสเกิดข้อผิดพลาดจากผู้ใช้งานได้มากกว่า
ฟังก์ชันการใช้งานเฉพาะทาง: ใช้สำหรับการวัดระดับเท่านั้นอเนกประสงค์: สามารถวัดมุมและระยะทางได้พร้อมกันในคราวเดียว เหมาะกับงานที่ต้องการทั้งพิกัด (X, Y) และระดับ (Z) ในงานเดียวกัน เช่น การสำรวจภูมิประเทศ
ค่าใช้จ่ายราคาถูกกว่า: มีราคาถูกกว่ามาก ทำให้เป็นตัวเลือกที่คุ้มค่าสำหรับงานที่เน้นการวัดระดับเป็นหลักราคาสูงกว่า: มีราคาแพงกว่ามาก เนื่องจากมีเทคโนโลยีที่ซับซ้อนกว่า

สถานการณ์ที่ใช้แทนกันได้ (แต่มีข้อควรระวัง)

  • งานวางผังที่ต้องการทั้งพิกัดและระดับ: ในงานวางผังโครงการที่ต้องการทั้งตำแหน่ง (X, Y) และระดับความสูง (Z) ของจุดต่างๆ (เช่น การสำรวจภูมิประเทศ) กล้อง Total Station จะเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุด เพราะสามารถเก็บข้อมูลทั้งหมดได้ในคราวเดียว โดยไม่จำเป็นต้องใช้กล้องสองตัวแยกกัน
  • งานในพื้นที่จำกัด: ในพื้นที่แคบที่การตั้งกล้องระดับทำได้ยาก การใช้ Total Station อาจเป็นทางเลือกที่ดีกว่า เนื่องจากสามารถวัดระดับแบบใช้มุมจากระยะทางสั้นๆ ได้
  • การตรวจสอบงานโครงสร้าง: สำหรับการตรวจสอบระดับความสูงของโครงสร้างที่อยู่สูง เช่น คานสะพาน หรือยอดอาคาร การใช้ Total Station ที่สามารถเล็งและวัดค่าจากระยะไกลได้ จะมีประสิทธิภาพมากกว่ากล้องระดับ

สรุป

แม้ว่า กล้องวัดมุม (Theodolite) และ Total Station จะมีความสามารถในการคำนวณระดับความสูงได้ แต่เครื่องมือเหล่านี้ไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อแทนที่ กล้องระดับ (Auto Level) ในทุกสถานการณ์ หากคุณต้องการทำงานที่เน้นการวัดระดับเป็นหลัก เช่น การควบคุมระดับพื้นดิน การวางแนวท่อระบายน้ำ หรือการตรวจสอบระดับคานอาคาร กล้องระดับจะให้ความรวดเร็ว ความสะดวก และความแม่นยำที่เหนือกว่าและคุ้มค่ากว่ามาก

ในทางตรงกันข้าม หากงานของคุณมีความซับซ้อน ต้องการทั้งพิกัดและระดับของจุดต่างๆ หรือเป็นการรังวัดในพื้นที่ที่ไม่เอื้ออำนวยต่อการใช้กล้องระดับ Total Station จะเป็นเครื่องมืออเนกประสงค์ที่ตอบโจทย์ได้ดีที่สุด การเลือกใช้กล้องที่เหมาะสมกับประเภทงานจึงเป็นหัวใจสำคัญของการทำงานสำรวจอย่างมืออาชีพ ‍️️


ยินดีให้คำปรึกษาแนะนำ กล้องระดับ กล้องวัดมุม กล้องประมวลผลรวม และบริการหลังการขาย : บริษัท พี นัมเบอร์วัน อินสตรูเม้นท์ จำกัด

เว็บไซต์นี้มีการใช้งานคุกกี้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสบการณ์ที่ดีในการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว  และ  นโยบายคุกกี้