Total Station ทำอะไรได้บ้าง?
ในโลกของการสำรวจและงานก่อสร้าง อุปกรณ์ที่ชื่อว่า Total Station (โททัลสเตชั่น) ถือเป็นหัวใจสำคัญที่ช่วยให้งานต่างๆ ดำเนินไปได้อย่างแม่นยำและมีประสิทธิภาพ ด้วยเทคโนโลยีที่รวมเอาความสามารถของกล้องสำรวจ (Theodolite) และเครื่องวัดระยะทางอิเล็กทรอนิกส์ (EDM) เข้าไว้ด้วยกัน ทำให้ Total Station สามารถวัดมุมราบ มุมดิ่ง และระยะทางได้อย่างรวดเร็วและเที่ยงตรง และนี่คือสิ่งที่ Total Station สามารถทำได้:
1. งานรังวัดและทำแผนที่ (Surveying and Mapping)
Total Station เป็นเครื่องมือหลักในการเก็บข้อมูลตำแหน่งพิกัดของจุดต่างๆ บนพื้นโลก ไม่ว่าจะเป็นการวัดเพื่อสร้างแผนที่ภูมิประเทศ แผนที่เฉพาะกิจ หรือการกำหนดขอบเขตที่ดิน
- การเก็บข้อมูล (Data Collection): วัดพิกัด X, Y, Z ของจุดต่างๆ เช่น ขอบถนน เสาไฟฟ้า อาคาร ต้นไม้ ฯลฯ เพื่อนำไปสร้างแบบจำลองภูมิประเทศหรือแผนที่
- การทำแผนที่รายละเอียด (Topographic Mapping): ใช้ในการสำรวจเพื่อสร้างแผนที่แสดงรายละเอียดของพื้นที่ รวมถึงความสูงต่ำของภูมิประเทศ
2. งานก่อสร้าง (Construction Layout)
Total Station มีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งในทุกขั้นตอนของงานก่อสร้าง เพื่อให้มั่นใจว่าโครงสร้างต่างๆ ถูกสร้างขึ้นตามแบบที่กำหนด
- การวางผังและกำหนดตำแหน่ง (Layout and Staking Out): ใช้ในการกำหนดตำแหน่งของเสาเข็ม ฐานราก ผนังอาคาร แนวถนน หรือองค์ประกอบอื่นๆ ของโครงการก่อสร้างตามแบบแปลนที่ออกแบบไว้
- การควบคุมแนวดิ่งและแนวราบ (Vertical and Horizontal Control): ช่วยตรวจสอบและควบคุมให้โครงสร้างต่างๆ มีแนวระนาบและแนวดิ่งที่ถูกต้อง
- การตรวจสอบความคลาดเคลื่อน (As-built Survey): สำรวจโครงสร้างที่สร้างเสร็จแล้วเพื่อเปรียบเทียบกับแบบแปลน และตรวจสอบหาความคลาดเคลื่อนที่อาจเกิดขึ้น
3. งานสำรวจที่ดิน (Land Surveying)
สำหรับงานสำรวจเพื่อการจัดสรรหรือแบ่งแยกที่ดิน Total Station ก็เป็นเครื่องมือที่ขาดไม่ได้
- การสำรวจรังวัดที่ดิน (Cadastral Survey): ใช้ในการรังวัดเพื่อกำหนดขอบเขตและพื้นที่ของแปลงที่ดิน เพื่อออกโฉนดหรือเอกสารสิทธิ์
- การแบ่งแยกและรวมโฉนด (Subdivision and Consolidation): ช่วยในการคำนวณและกำหนดแนวแบ่งแยก หรือการรวมแปลงที่ดินให้ถูกต้องตามกฎหมาย
4. งานเหมืองแร่ (Mining)
ในอุตสาหกรรมเหมืองแร่ Total Station ถูกนำมาใช้ในการวางแผนและควบคุมการขุดเจาะ
- การสำรวจปริมาตร (Volume Calculation): วัดปริมาณดิน หิน หรือแร่ที่ขุดได้ เพื่อประเมินผลผลิต
- การวางแนวการขุดเจาะ (Drill Hole Layout): กำหนดตำแหน่งและทิศทางของการขุดเจาะอุโมงค์หรือหลุมระเบิด
5. งานสำรวจอุโมงค์และเขื่อน (Tunnel and Dam Survey)
โครงการโครงสร้างพื้นฐานขนาดใหญ่เหล่านี้ต้องการความแม่นยำสูงในการก่อสร้าง
- การวางแนวอุโมงค์ (Tunnel Alignment): ควบคุมทิศทางและระดับของอุโมงค์เพื่อให้เป็นไปตามแบบ
- การตรวจสอบการเคลื่อนตัว (Deformation Monitoring): วัดการเปลี่ยนแปลงตำแหน่งของโครงสร้างขนาดใหญ่ เช่น เขื่อน หรือสะพาน เพื่อเฝ้าระวังความปลอดภัย
นี่คือภาพของ Total Station ที่กำลังถูกใช้งานในสนามจริง

สรุป
Total Station ไม่ได้เป็นเพียงแค่เครื่องมือวัดระยะทางและมุมเท่านั้น แต่เป็นระบบการทำงานแบบบูรณาการที่สามารถประมวลผลข้อมูลและจัดเก็บได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้งานสำรวจและงานที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดตำแหน่งต่างๆ มีความถูกต้อง แม่นยำ และรวดเร็ว ส่งผลให้โครงการต่างๆ สำเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดีและเป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนดไว้