วิธีใช้ไม้สต๊าฟร่วมกับกล้องระดับอย่างถูกต้อง

วิธีใช้ไม้สต๊าฟร่วมกับกล้องระดับอย่างถูกต้อง

ไม้สต๊าฟ (Levelling Staff) เป็นอุปกรณ์สำคัญที่ใช้ควบคู่กับกล้องระดับในงานสำรวจระดับความสูงของพื้นที่ การใช้งานอย่างถูกวิธีจะช่วยให้ได้ค่าที่แม่นยำ ลดความคลาดเคลื่อน และทำให้การถอดปริมาณหรือควบคุมระดับในงานก่อสร้างเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ


1. ตั้งกล้องระดับให้พร้อมใช้งาน
ก่อนใช้งานไม้สต๊าฟ ต้องตั้งกล้องระดับบนขาตั้งให้มั่นคงและได้ระดับ โดยมีขั้นตอนดังนี้:

-วางกล้องบริเวณกึ่งกลางระหว่างจุดที่ต้องการวัด (เช่น จุด A และ B)
-ปรับขาตั้งให้กล้องอยู่ในแนวระดับ โดยดูจากฟองระดับ (bubble)
-เล็งไปยังจุดที่ตั้งไม้สต๊าฟ และโฟกัสภาพให้ชัดเจน

2. ตั้งไม้สต๊าฟให้ตรงในแนวดิ่ง
การตั้งไม้สต๊าฟให้ “ตั้งตรง” เป็นหัวใจสำคัญของความแม่นยำ:

-ผู้ช่วยถือไม้สต๊าฟต้องตั้งให้อยู่ในแนวดิ่งอย่างเคร่งครัด
-ใช้ฟองระดับขนาดเล็ก (ถ้ามี) ช่วยในการตรวจสอบ
หรือใช้วิธี “โยกหาเส้นต่ำสุด” โดยให้ผู้ช่วยโยกไม้ไปหน้า-หลังเล็กน้อย พร้อมกับผู้ใช้กล้องดูค่าที่อ่านได้ต่ำที่สุด → ตำแหน่งนี้คือแนวดิ่ง

3. อ่านค่าระดับจากกล้อง
เมื่อกล้องเล็งไปยังไม้สต๊าฟได้ชัดเจน:

-สังเกตเส้นเล็ง (Crosshair) ที่ตัดกับไม้สต๊าฟ
-อ่านค่าระดับตรงเส้นกลาง (Center Crosshair)
-บันทึกค่าเป็น "Backsight", "Foresight" หรือ "Intermediate sight" ตามตำแหน่งในการวัด

4. ข้อควรระวัง
เพื่อให้ได้ค่าที่ถูกต้อง ควรระมัดระวังเรื่องต่อไปนี้:

-ห้ามตั้งไม้สต๊าฟเอียง เพราะจะทำให้ค่าที่อ่านได้สูงกว่าความจริง
-หลีกเลี่ยงการวางไม้สต๊าฟบนพื้นที่ไม่มั่นคง เช่น ดินอ่อนหรือทราย
-ระวังการอ่านค่าผิดจากพารัลแลกซ์ (Parallax) ควรโฟกัสจนเป้าหมายและเส้นเล็งไม่มีการขยับสัมพันธ์กันเมื่อขยับตา
-กล้องต้องตั้งระดับและปรับ compensator ให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งานเสมอ

สรุป
การใช้ไม้สต๊าฟร่วมกับกล้องระดับอย่างถูกต้อง ต้องอาศัยความละเอียดรอบคอบในทุกขั้นตอน ตั้งแต่การตั้งกล้อง การตั้งไม้ให้ตรง การอ่านค่า ไปจนถึงการจดบันทึก หากทำได้ครบถ้วนจะช่วยให้การวัดระดับมีความเที่ยงตรง รองรับการใช้งานในงานก่อสร้างและงานสำรวจได้อย่างมืออาชีพ