การใช้งานกล้องวัดมุม (Theodolite) ในงานวางผังวางหมุด
แม่นยำแบบไม่ต้องพึ่งเทคโนโลยีเกินจำเป็น!
ในยุคที่เครื่องมือสำรวจสุดไฮเทคอย่าง Total Station หรือ GNSS เข้ามามีบทบาทในงานก่อสร้างมากขึ้นเรื่อยๆ กล้องวัดมุมแบบดั้งเดิมอย่าง Theodolite ก็ยังคงเป็นเครื่องมือที่อยู่ในใจของนักสำรวจมืออาชีพหลายคน โดยเฉพาะในงานที่ต้องการ ความแม่นยำในการวัดมุม และควบคุมรายละเอียดด้วยตนเอง
แม้จะไม่มีฟีเจอร์วัดระยะด้วยเลเซอร์แบบ Total Station หรือระบบบันทึกข้อมูลดิจิทัลแบบ GNSS แต่ กล้องวัดมุมแบบคลาสสิก กลับมีจุดแข็งที่แตกต่างและเหมาะกับการ วางผังและวางหมุด อย่างยิ่ง โดยเฉพาะในพื้นที่จำกัด พื้นที่ที่ไม่ต้องวัดระยะ หรือในสถานการณ์ที่ต้องการความคล่องตัวและงบประมาณจำกัด
Theodolite คืออะไร?
กล้องวัดมุม (Theodolite) คืออุปกรณ์ที่ใช้วัดมุมระนาบ (Horizontal Angle) และมุมดิ่ง (Vertical Angle) โดยอาศัยระบบกลไกภายในที่แม่นยำ ซึ่งอาจเป็นแบบอ่านค่าด้วยไมโครสโคป (สำหรับรุ่นคลาสสิก) หรือเป็นแบบดิจิทัลที่อ่านค่าได้จากหน้าจอ LCD ในรุ่นที่ทันสมัยขึ้น
สิ่งที่ทำให้กล้องวัดมุมโดดเด่นคือการวัด มุม ได้อย่างละเอียด เช่น 1° (องศา), 1' (ลิปดา), และ 1" (ฟิลิปดา) ซึ่งทำให้เหมาะมากสำหรับการ จัดแนวหมุดก่อสร้าง การตั้งเสา การวางแนวผนัง และวางโครงสร้างที่ต้องการการควบคุมมุมอย่างเข้มข้น
แล้วกล้องวัดมุมใช้วางผังวางหมุดอย่างไร?
- ตั้งกล้องที่จุดอ้างอิง (Benchmark): ตั้งกล้องวัดมุมให้ได้ระดับแม่นยำ ปรับฟองน้ำให้อยู่กึ่งกลาง
- หมุนกล้องเข้าหาเป้าหมาย (Backsight): ตั้งค่ามุมเริ่มต้น เช่น 0° ไปยังจุดอ้างอิงหรือเสาฐาน
- วัดมุมเพื่อกำหนดตำแหน่งหมุด: หมุนกล้องไปยังมุมที่ต้องการ แล้วใช้ค่าจากแบบเป็นแนวนำ
- วางหมุด: เดินไปตามแนวที่กล้องเล็ง และปักหมุดตามระยะที่กำหนด
- ตรวจสอบซ้ำ: เล็งกลับเพื่อตรวจสอบความถูกต้องของตำแหน่งที่ปัก
ทำไมยังมีคนใช้ Theodolite แทน Total Station?
- เน้นมุม ไม่เน้นระยะ: เหมาะกับงานที่ต้องการมุมแม่นๆ เช่น ตั้งเสาไฟ
- เบา พกง่าย: ขนาดเล็ก พกพาสะดวก เหมาะกับงานภาคสนาม
- ราคาย่อมเยา: เหมาะกับงานงบจำกัด แต่ยังได้ความแม่นยำ
เคล็ดลับการใช้กล้องวัดมุมให้แม่นที่สุด
- ️ จดค่ามุมที่อ่านได้อย่างสม่ำเสมอ และเปรียบเทียบกับแบบทุกครั้ง
- ตรวจสอบกล้องก่อนใช้งาน ฟองน้ำและตลับมุมต้องแม่น
- สอบเทียบกล้องทุก 6-12 เดือน โดยเฉพาะในงานราชการ
- ใช้ผู้ช่วยถือเป้าอย่างแม่นยำ เพื่อไม่ให้ค่ามุมคลาดเคลื่อน
สรุป กล้องวัดมุม = เครื่องมือคลาสสิกที่ยังคลาสสิค!
ถึงแม้ในยุคนี้เราจะเห็น Total Station และ GNSS เดินกันเต็มไซต์งาน แต่กล้องวัดมุม (Theodolite) ก็ยังเป็นอุปกรณ์ที่ไม่มีวันล้าสมัย ด้วยคุณสมบัติการวัดมุมที่แม่นยำ เหมาะกับงานเฉพาะทาง ง่ายต่อการใช้งาน ราคาย่อมเยา และสามารถนำมาใช้ได้จริงในงานวางผังวางหมุดอย่างมีประสิทธิภาพ
ถ้าคุณเป็นช่างสำรวจหน้าใหม่ หรือกำลังเริ่มต้นทำงานก่อสร้างขนาดเล็ก-กลาง กล้องวัดมุมอาจเป็นคำตอบที่คุณตามหาอยู่ก็เป็นได้
ยินดีให้คำปรึกษาแนะนำ กล้องระดับ กล้องวัดมุม กล้องประมวลผลรวม และบริการหลังการขาย : บริษัท พี นัมเบอร์วัน อินสตรูเม้นท์ จำกัด