ทำความรู้จักค่า Offset บนเป้าปริซึม

ทำความรู้จักค่า Offset บนเป้าปริซึม

ในการใช้งานกล้อง Total Station ในงานสำรวจและก่อสร้าง การทำความเข้าใจเกี่ยวกับตัวเลข Offset ที่อยู่บน เป้าปริซึม (Prism Target) เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง ตัวเลขนี้ (เช่น Offset 0, -30 มม.) หมายถึง ระยะทางที่ตำแหน่งศูนย์กลางของปริซึม ซึ่งเป็นจุดสะท้อนสัญญาณของกล้อง Total Station เยื้องออกจากตำแหน่งกายภาพของเป้าปริซึม หรือจุดที่เครื่องมือใช้อ้างอิงระยะทางจริง

Offset คืออะไร?

เพื่อความเข้าใจที่ง่ายขึ้น:

• Offset 0 mm: หมายความว่า จุดสะท้อนของปริซึม (optical center) นั้นอยู่ตรงกับจุดที่ยึดเป้าปริซึมพอดี ไม่มีระยะเยื้องออกไป
• Offset -30 mm: หมายความว่า จุดสะท้อนของปริซึมอยู่ลึกเข้าไป 30 มิลลิเมตร จากฐานของตัวเป้าปริซึม ค่าที่ติดลบ (-) บ่งชี้ว่าจุดสะท้อนนั้นอยู่ "ข้างหลัง" หรือลึกเข้าไปจากตำแหน่งอ้างอิงของเป้า

ความสำคัญของค่า Offset

การตั้งค่า Offset ให้ถูกต้องมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อความแม่นยำของข้อมูลการวัด:

• การชดเชยค่าระยะทาง: ค่า Offset นี้ใช้สำหรับชดเชยค่าระยะทางที่วัดได้จากกล้อง Total Station ให้ตรงกับตำแหน่งจริงของจุดสะท้อนสัญญาณในปริซึม
• การตั้งค่าใน Total Station: ผู้ใช้งานจะต้องป้อนค่า Offset ให้ตรงกับตัวเลขที่ระบุอยู่บนเป้าปริซึมในกล้อง Total Station ก่อนที่จะทำการวัดระยะทาง หากค่าที่ตั้งไว้ในกล้องไม่ตรงกับค่าจริงบนปริซึม จะทำให้ค่าระยะทางที่วัดได้เกิดความผิดเพี้ยน ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อความถูกต้องของค่าพิกัด งานก่อสร้าง และผลการสำรวจทั้งหมด
• ค่า Offset ที่หลากหลาย: ปริซึมแต่ละรุ่นหรือแต่ละยี่ห้ออาจมีค่า Offset ที่แตกต่างกันไป เช่น -30 มม., -40 มม., 0 มม. หรือ +17.5 มม. ผู้ใช้จึงต้องตรวจสอบค่าที่เขียนระบุไว้บนตัวเป้าปริซึมโดยเฉพาะ

ตัวอย่างความคลาดเคลื่อนในงานสำรวจ

หากคุณใช้เป้าปริซึมที่ระบุว่า Offset -30 mm แต่ตั้งค่าในกล้อง Total Station เป็น Offset 0 mm:

• เครื่องจะเข้าใจว่าจุดสะท้อนสัญญาณอยู่ที่ตำแหน่งฐานของเป้าปริซึมพอดี
• ผลลัพธ์คือ กล้องจะวัดระยะได้ สั้นกว่าความเป็นจริง 30 มิลลิเมตร ซึ่งอาจนำไปสู่ข้อผิดพลาดในการคำนวณพิกัดหรือการวางตำแหน่งในงานก่อสร้าง

สรุป

การใส่ใจและตรวจสอบค่า Offset บนเป้าปริซึมก่อนเริ่มการวัดทุกครั้ง จึงเป็นขั้นตอนสำคัญที่จะช่วยรับประกันความแม่นยำของข้อมูลและคุณภาพของงานสำรวจและก่อสร้าง