การเลือกใช้โหมดวัดระยะให้เหมาะกับงาน (กล้อง Total Station)

Last updated: 24 ต.ค. 2568  |  250 จำนวนผู้เข้าชม  | 

การเลือกใช้โหมดวัดระยะให้เหมาะกับงาน (สำหรับกล้อง Total Station/EDM)

การเลือกใช้โหมดวัดระยะให้เหมาะกับงาน (สำหรับกล้อง Total Station/EDM)

การตั้งค่าโหมดวัดระยะให้ตรงกับลักษณะงานและสภาพแวดล้อม มีผลโดยตรงต่อความแม่นยำ ความเร็ว และความเสถียรของข้อมูลสำรวจ บทความนี้สรุปหลักการเลือกโหมด รายละเอียดการใช้งาน และข้อควรระวังที่พบบ่อยในภาคสนาม

1) หลักคิดก่อนเลือกโหมด

  1. ชนิดเป้าหมาย: ปริซึม / ซีลสะท้อน / ผิววัสดุจริง (Reflectorless)
  2. ช่วงระยะทาง: ใกล้ กลาง ไกลมาก
  3. ความต้องการงาน: ความเร็ว (Tracking/Fast) หรือความละเอียด (Fine/High Precision)
  4. สภาพแวดล้อม: แดดจัด แสงสะท้อน ฝุ่น ฝน ไอร้อน
  5. มาตรฐานโครงการ: ขอบเขตความคลาดที่ยอมรับได้

2) โหมดตามชนิดเป้าหมาย (Target Type)

2.1 Prism (ปริซึมมาตรฐาน/มินิ/360°)

  • เหมาะกับงานระยะกลางไกล ต้องการความนิ่งและความแม่นยำ
  • ตั้งค่า: เลือก Target = Prism และตั้ง Prism Constant/Offset ให้ตรงรุ่น
  • ทิป: ระยะไกลหรือแดดจัด ใช้ปริซึมใหญ่ โพลต้องตั้งฉากจริง

2.2 Reflective Sheet (ซีลสะท้อน)

  • เหมาะกับงานติดตั้งเป้าค้าง Monitoring ระยะใกล้กลาง พื้นที่เข้าถึงยาก
  • ระวัง: ระยะไกลและแสงจ้า สัญญาณอาจไม่นิ่ง
  • ตั้งค่า: เลือก Target = Reflective Sheet/Tape

2.3 Reflectorless (ยิงผิวจริง)

  • ใช้เมื่อไม่สามารถติดปริซึม: ขอบอาคาร หน้าผา โครงสร้างสูง
  • ระวัง: ผิวมันวาว/มุมตกกระทบเฉียง ทำให้เกิดสัญญาณหลอก
  • ทิป: เล็งจุดทึบ หลีกมุมเฉียง ใช้โหมด Fine หรือเฉลี่ยหลายครั้ง

3) โหมดความเร็วความละเอียด (EDM Measuring Mode)

Fast / Tracking (Rapid, Continuous)

  • เหมาะ: เดิน stake-out ไล่แนว เล็งเป้าเคลื่อนที่
  • ข้อดี: เร็ว ค่าขึ้นต่อเนื่อง
  • ข้อจำกัด: ผันผวนมากกว่าโหมดละเอียด

Fine / High Precision (Single Fine / Average)

  • เหมาะ: ช็อตสำคัญ จุดควบคุม งาน as-built
  • ข้อดี: เสถียรกว่า เครื่องมักถัวค่า/เฉลี่ยหลายครั้ง
  • ข้อจำกัด: ใช้เวลามากขึ้น

Single vs Average: Single เร็ว ใช้ตรวจคร่าว; Average (เช่น 35 ครั้ง) ลดคลาดแบบสุ่ม เหมาะกับระยะไกล/ไอร้อน/ลม

4) โหมดคำนวณผลลัพธ์

  • Slope / Horizontal / Vertical Distance: วัดระยะลาดแล้วให้เครื่องคำนวณระยะราบ/ดิ่งอัตโนมัติ เหมาะกับงานวางผังหรือหาค่าความต่างระดับ
  • REM (Remote Elevation Measurement): หาระดับยอดวัตถุเมื่อเข้าถึงฐานไม่ได้ (ป้าย คาน ปลายเสา)
  • Offset / Missing Line (MLM): วัดฉากเข้าออกจากแนว หรือหาระยะระหว่างจุด AB โดยไม่ต้องเข้าถึงโดยตรง

5) ตัวอย่างการเลือกโหมด (ตารางสรุป)

สภาพงานโหมดเป้าหมายความเร็ว/ละเอียดคำแนะนำเพิ่มเติม
วางผังอาคาร 1080 ม.Prism (ปริซึมขนาดกลาง)Fine (เฉลี่ย 3×)ตั้ง Prism Constant ให้ถูกต้อง
แนวยาว 100500 ม. กลางแดดPrism ใหญ่/360°Fine หรือ Tracking แล้วค่อย Holdใช้ Face I/II กับจุดสำคัญ
Monitoring 30150 ม.Reflective SheetFine (เฉลี่ยหลายครั้ง)ติดตั้งถาวร ลดการถือโพล
ผนัง/จุดสูงเข้าถึงยากReflectorlessFineเลี่ยงผิวเงา มุมเฉียงจัด
Stake-out เร่งงานPrismTracking/Fastล็อกตำแหน่งแล้วยิง Fine ย้ำ
หาความสูงยอดคาน/ป้ายPrism/ReflectorlessREM + Fineตรวจซ้ำจากจุดตั้งต่างกัน

6) การตั้งค่าที่ช่วยเพิ่มความแม่นยำ

  • Prism Constant/Offset: ต้องตรงกับรุ่นปริซึม ความต่างไม่กี่มม.มีผลทันที
  • Atmospheric Correction (PPM): ป้อนอุณหภูมิ/ความกดอากาศ/ความชื้น เพื่อชดเชยระยะไกล
  • Target Illumination / EDM Gain: บางรุ่นปรับความไวรับแสงได้ ลดสัญญาณหลอก
  • Near Mode/Beam Spot: ระยะใกล้มากให้เปิดโหมดระยะใกล้ (หากเครื่องรองรับ)

7) ข้อผิดพลาดที่พบบ่อย และวิธีหลีกเลี่ยง

  1. เลือก Target ผิดชนิด ระยะคลาดทันที
    ตรวจเมนู Target ทุกครั้งก่อนเริ่มวัดชุดใหม่
  2. ลืมปรับ Prism Constant เมื่อต่างชนิดปริซึม (มินิ/ใหญ่/360°)
  3. ยิง Reflectorless บนผิวเงา/กระจก ได้ค่าหลอก
    เล็งผิวทึบ เปลี่ยนมุมตกกระทบ หรือใช้ปริซึม
  4. ใช้ Tracking กับจุดส่งมอบควบคุม
    ช็อตสำคัญควรใช้ Fine + Average
  5. ไม่ชดเชยสภาพอากาศในระยะไกล
    ป้อนค่า PPM หรือใช้โปรไฟล์มาตรฐานประจำวัน

8) เช็กลิสต์ก่อนยิงช็อตสำคัญ (ภายใน 30 วินาที)

  • Target ถูกชนิด และ Prism Constant ถูกต้อง
  • โหมดวัด = Fine/Average สำหรับจุดควบคุม
  • โพลตั้งฉาก ฟองน้ำตรง ปริซึมสะอาด ไม่ร้าว
  • ประเมินสภาพแสง/ไอร้อน หากแรง ให้เฉลี่ยเพิ่มหรือปรับเวลา
  • วัดสลับ Face I/Face II กับจุดสำคัญเพื่อลดความคลาด

ยินดีให้คำปรึกษาแนะนำ กล้องระดับ กล้องวัดมุม กล้องประมวลผลรวม และบริการหลังการขาย : บริษัท พี นัมเบอร์วัน อินสตรูเม้นท์ จำกัด

เว็บไซต์นี้มีการใช้งานคุกกี้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและประสบการณ์ที่ดีในการใช้งานเว็บไซต์ของท่าน ท่านสามารถอ่านรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว  และ  นโยบายคุกกี้