แนะนำอุปกรณ์สำรวจที่เหมาะกับงานขุดและงานเจาะ

อุปกรณ์สำรวจที่เหมาะกับงานขุดและงานเจาะเพื่อควบคุมระดับและตำแหน่ง

งานขุดและงานเจาะ เช่น งานขุดร่องลึก งานเตรียมฐานราก งานเจาะสำรวจดิน หรือการทำเสาเข็มเจาะ เป็นงานที่ต้องควบคุม ระดับ, ความลึก, ตำแหน่ง และแนว อย่างแม่นยำ เพื่อให้โครงสร้างส่วนล่างมีคุณภาพและปลอดภัย อุปกรณ์สำรวจจึงมีบทบาทสำคัญในการช่วยตรวจสอบและกำหนดค่าต่าง ๆ ให้ถูกต้องตั้งแต่เริ่มต้น

• 1. กล้องระดับ (Auto Level / Digital Level)

  กล้องระดับเป็นอุปกรณ์สำคัญที่สุดในงานขุด-เจาะ เพราะใช้ควบคุม ระดับความลึก และตรวจสอบระดับก้นหลุมหรือระดับหัวงานอย่างต่อเนื่อง

  ข้อดีของการใช้กล้องระดับในงานขุด:
  1. อ่านระดับได้แม่นยำแม้พื้นที่ไม่ราบเรียบ
  2. Auto Level มีระบบชดเชย ทำให้ตั้งงานเร็ว
  3. Digital Level เหมาะกับงานที่เก็บค่าเป็นจำนวนมากและต้องการลดความผิดพลาดของคนอ่าน
  เหมาะสำหรับ:
  1. ตรวจระดับก้นหลุม
  2. ควบคุมความลึกที่ต้องขุด
  3. ตรวจระดับหัวเสาเข็มหรือท่อก่อนติดตั้ง

• 2. กล้อง Total Station

  กล้อง Total Station ถูกใช้เมื่อต้องการทั้งค่าระยะและพิกัด XY เพื่อกำหนดตำแหน่งจุดขุดหรือจุดเจาะให้ตรงตามแบบ และเพื่อทำ As-built ก่อนหลังขุด

  จุดเด่น:
  1. สามารถวางตำแหน่งปากหลุมหรือจุดเจาะได้แม่นยำ
  2. วัดและเก็บพิกัดแนวผนังหลุมได้
  3. ตรวจสอบความคลาดเคลื่อนของการขุดจริงเมื่อเทียบกับแบบได้
  เหมาะสำหรับ:
  1. วางจุดเจาะ (Borehole)
  2. ระบุตำแหน่งปากหลุม
  3. ทำ As-built โครงสร้างใต้ดิน

• 3. กล้องวัดมุม (Theodolite)

  ในงานเจาะหรือขุดลึก หลายครั้งต้องควบคุมความดิ่งของเครื่องเจาะหรือเสาเจาะ Theodolite จึงเหมาะกับงานที่ต้องการตรวจมุมและความตั้งฉากของโครงสร้าง

  ข้อดี:
  1. อ่านมุมราบและดิ่งได้แม่นยำ
  2. เหมาะสำหรับตรวจตั้งฉากของแท่นเจาะหรือแนวผนังหลุม

• 4. ไม้สต๊าฟ (Levelling Staff)

  เป็นอุปกรณ์คู่กับกล้องระดับ ใช้ตรวจระดับและอ่านค่าความลึกอย่างรวดเร็ว

  ข้อดี:
  1. ใช้งานง่าย เคลื่อนที่สะดวก
  2. เหมาะกับการเช็กซ้ำหลายครั้งตลอดการขุด

• 5. ปริซึมและโพล (Prism + Pole)

  ใช้กับกล้อง Total Station เพื่อกำหนดตำแหน่งแนวจุดขุด/เจาะ โดยเลือกชนิดที่ทนทานและเหมาะกับงานหนัก

  เหมาะสำหรับ:
  1. กำหนดพิกัดจุดเจาะ
  2. ระวางขอบพื้นที่ขุด

• 6. เครื่องวัดระยะเลเซอร์ (Laser Distance Meter)

  เหมาะกับพื้นที่แคบ ลึก หรือเข้าถึงยาก เช่นภายในหลุมเจาะ

  1. ช่วยวัดความลึกหรือความสูงได้สะดวก

• 7. GPS RTK

  สำหรับงานพื้นที่กว้าง เช่น โครงการถมดิน ถนน เหมือง หรืองานขุดปริมาณมาก

  ข้อดี:
  1. วางโครงข่ายพิกัดกว้างได้เร็ว
  2. ใช้ตรวจสอบจุดเริ่มต้นหรือจุดขุดในพื้นที่เปิดโล่ง

• 8. อุปกรณ์สำรวจเสริมที่ควรมี

  เพื่อสนับสนุนการทำงานภาคสนามให้ครบถ้วนและแม่นยำ:

  1. ลูกดิ่ง (Plumb Bob / Laser Plummet) ใช้ตั้งศูนย์จุดเจาะ
  2. หมุดสำรวจ ใช้อ้างอิงตำแหน่งในพื้นที่
  3. เทปวัดระยะเหล็ก ทนทานและเหมาะกับงานเปียก/บริเวณเครื่องจักร
  4. สีสเปรย์/แผ่นป้าย ใช้ทำสัญลักษณ์แนวขุดและตำแหน่งเจาะ

สรุป

งานขุดและงานเจาะต้องใช้อุปกรณ์สำรวจที่ให้ค่าระดับถูกต้อง วัดตำแหน่งแม่นยำ และใช้งานได้ดีในสภาพไซต์งานหนัก อุปกรณ์ที่เลือกใช้จะขึ้นอยู่กับประเภทงาน เช่น งานควบคุมความลึกใช้ กล้องระดับ งานกำหนดตำแหน่งจุดเจาะใช้ Total Station ส่วนงานตรวจความดิ่งใช้ Theodolite เมื่อใช้อุปกรณ์เหมาะสมจะช่วยลดข้อผิดพลาดและทำให้งานก่อสร้างใต้ดินดำเนินไปอย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากขึ้น